Stopa karmienia piersią w Stanach Zjednoczonych sięgnęła ponad 75%. Cel na 2020 rok, wyznaczony przez Healthy People, to 82%. The Surgeon General wydała „wezwanie do działania„, którego zadaniem jest wsparcie każdej karmiącej matki, która sobie tego życzy.
Korzyści z karmienia piersią rozszerzają się na oboje, zarówno na dziecko i na matkę. Badania wykazały, że karmienie piersią poprawia metabolizm glukozy i wrażliwość na insulinę, a tym samym zmniejszenia ryzyka cukrzycy typu 2. Skumulowany okres laktacji powyżej jednego roku wiąże się ze zmniejszeniem o 28% ilości wystąpienia raka piersi i tyle samo raka jajnika. Karmienie piersią pomaga spalić tłuszcz, pozwalając na szybszy powrót matki do wagi sprzed ciąży.
Aż do 99% matek karmiących piersią przyjmuje lekarstwa. Rolą farmaceuty jest zapewnienie tym kobietom wskazówek na temat bezpiecznego ich stosowania.
Działanie leków podczas karmienia piersią
Większość leków jest kompatybilna z karmieniem piersią; jednak niewielki odsetek jest przeciwwskazany u kobiet karmiących piersią i stanowi zagrożenie dla ich dzieci. Stężenie leku jest najwyższe w mleku matki w ciągu pierwszych dwóch tygodni po porodzie, kiedy układ fizjologiczny matki powraca do stanu sprzed ciąży. Działania niepożądane leków poprzez laktację występują najczęściej u dzieci w wieku poniżej dwóch miesięcy, a rzadko u starszych niż sześć miesięcy.
Niektóre leki mogą zmniejszyć produkcję mleka. Środki antykoncepcyjne zawierające estrogen mogą zostać przywrócone około sześciu tygodni po porodzie, gdy podaż mleka kobiecego jest ustabilizowana; mogą również zostać zastąpione progesteronem, gdyż jest mało prawdopodobne, aby wpływał na podaż mleka. Przeciwhistaminowe i obkurczające błonę śluzową leki na przeziębienie i alergie wywołują również „efekt wysuszenia” mleka matki. Alternatywą mogą być niesteroidowe spraye do nosa.
Leki przeciwbólowe
Leki przeciwbólowe wydawane bez recepty jak ibuprofen i naproksen stosowane na ból od łagodnego po umiarkowany są kompatybilne z karmieniem piersią, ponieważ tylko minimalne ich ilości trafiają do mleka kobiecego. Paracetamol jest również uważany za bezpieczny, tak samo jak niskie dawki aspiryny. Wysokie dawki aspiryny mogą jednak przyczynić się do wysypki, zaburzeń płytek krwi oraz wystąpienia zespołu Reye’a. Kodeiny należy unikać, ponieważ może to doprowadzić do niebezpiecznie wysokiego poziomu morfiny – aktywnego metabolitu – u niemowląt i powodować nadmierną sedację. Matki karmiące piersią powinny unikać również oksykodonu (w Polsce najczęściej dostępny pod nazwą Targin), ponieważ u 20% niemowląt karmionych piersią odnotowano depresję ośrodkowego układu nerwowego.
Antybiotyki
Poziom antybiotyków w mleku matki jest zwykle minimalny. Najczęstszymi działaniami niepożądanymi dla niemowlęcia są biegunka i kolka. Sulfonamidów należy unikać podczas ostatniego trymestru ciąży oraz w pierwszym miesiącu po porodzie z powodu ryzyka żółtaczki. Karmiącym matkom, które przyjęły pojedynczą dawkę metronidazolu zaleca się aby przerwały karmienie na 12 godzin, aby umożliwić bezpieczne dla dziecka wydalenie leku.
Leki nadciśnieniowe i leki przeciwcukrzycowe
Beta-blokerów, takich jak atenolol należy unikać ze względu na możliwość wystąpienia sinicy i hipotermii; propranolol może spowodować bradykardię i hipoglikemię. Inne leki nadciśnieniowe, takie jak lizynopryl i nifedypiny są uważane za bezpieczne w czasie karmienia piersią.
Leki przeciwcukrzycowe, takie jak metformina i insulina są kompatybilne z karmieniem piersią. Bardzo niskie stężenia metforminy są wykrywane w mleku matki. Chociaż insulina jest wydzielana do mleka matki, jako hormon polipeptydowy jest trawiony w układzie pokarmowym niemowlęcia, a więc nie stanowi żadnego zagrożenia.
Zioła i suplementy diety
Produkty ziołowe oraz suplementy diety należy stosować ostrożnie, ponieważ wiarygodne dane dotyczące bezpieczeństwa tych produktów są ograniczone. Johimbina jest wiązana ze śmiertelnymi przypadkami wśród noworodków, a dziurawiec powoduje kolki i ospałość u niemowląt karmionych piersią. Żelazo i suplementy witamin powszechnie używane przez karmiące matki, są uważane za bezpieczne w zalecanych dziennych ilościach.
Dalsze informacje
Konsultacja farmaceuta jest konieczna, aby w okresie karmienia piersią dokładnie poznać korzyści i zagrożenia związane z przyjmowanymi lekami. Matki karmiące piersią mogą uzyskać więcej informacji na temat leków również konsultując się dzięki LactMed.