O kangurowaniu i karmieniu wcześniaków

17 listopada jest Światowym Dniem Wcześniaka. W ramach święta na całym świecie od 2008 roku podświetla się najważniejsze budynki w kolorze fioletowym, czyli kolorze wcześniaków. Warto tego dnia też na sobie mieć coś fioletowego. Fiolet jest kolorem osób wrażliwych, wyjątkowych, może dlatego został kolorem wcześniaków.

W Polsce wydarzenie od 2011 roku organizuje Fundacja Wcześniak. Z tej okazji odbywają się różnego rodzaju akcje, które przede wszystkim mają na celu pokazanie maluchom i ich rodzicom, że nie są sami. Pokazują też z jakimi problemami się zmagają.

Wcześniactwo to urodzenie dziecka między 22. a 37. tygodniem ciąży (przed 259. dniem ciąży). Co roku aż 15 milionów dzieci na świecie rodzi się przedwcześnie. W 2016 r. w Polsce urodziło się ponad 25 tys. takich maluchów. Wymagają one szczególnej opieki.

W dniu święta, w polskiej prasie ukazały się artykuły m.in. o kangurowaniu wcześniaków i o karmieniu mlekiem matki, jako najbardziej korzystnym dla wcześniaków.

Czym jest kangurowanie?

Kangurowanie to kontakt skóry dziecka ze skórą matki lub ojca. To skuteczna metoda pomagająca noworodkom, zwłaszcza wcześniakom, przystosować się do nowej rzeczywistości. Bliski kontakt z mamą lub tatą jest dla maluszka równie niezbędny co wysokiej klasy sprzęt medyczny. 

Dokładniej mówiąc kangurowanie to położenie lub noszenie nagiego wcześniaka na nagiej klatce piersiowej mamy lub taty. Jest elementem leczenia wcześniaka – przytuleniem ratującym życie wcześniaka. Zapewnia dziecku: poczucie bezpieczeństwa (słyszy bicie serca mamy i czuje znajomy zapach), ciepło, lepszy sen, kolonizacje bakteriami skórnymi rodziców, szybsze przybierania na wadze i łatwiejszy start w karmieniu piersią. Ponadto utrzymuje regularne bicie serca u dziecka, zwiększa się wtedy ilość tlenu we krwi, rzadsze są zaburzenia oddychania noworodka oraz ryzyko infekcji. Co daje większe szanse na przeżycie. Dzięki kangurowaniu wspomagany jest również rozwój umysłowy i umiejętności motoryczne noworodka oraz możliwość rozwoju więzi.

“Kangurowanie ma ogromne znaczenie i jest takim naturalnym etapem w drodze do domu.”
prof. dr hab.n. med. Anna Dobrzańska, Centrum Zdrowia Dziecka;

Z okazji Światowego Dnia Wcześniaka Szpital Specjalistyczny im. Świętej Rodziny został doposażony w dwa fotele do kangurowania (są to tzw. EMOstrefy ). Takie miejsca – z niebieskim Koalą EMO – można spotkać już w 23 szpitalach w 19 miastach w całym kraju. Jest to akcja firmy Pharmaceris. EMOstrefy powstają w ramach ogólnopolskiego programu „Blisko z Tobą chcę być” od 2016 roku.  (http://www.emostrefa.pl/misja-programu/)

Drugim tematem dotyczącym wcześniaków było znaczenie pokarmu matki dla wcześniaka :

  • Dziecko przedwcześnie urodzone ma inne – niż dziecko urodzone o czasie – większe potrzeby żywieniowe, więc pokarm matki wcześniaka ma wyższą wartość energetyczną, i więcej białek, przeciwciał, aminokwasów, kwasów tłuszczowych, witamin i minerałów, oraz komórek macierzystych. Ma to ogromne znaczenie dla niedojrzałych jeszcze układów organizmu wcześniaka.
  • Mleko matki zmniejsza ryzyko wielu groźnych powikłań zagrażającym wcześniakom, takich jak sepsa oraz martwicze zapalanie jelit.
  • Mleko matki o 40 proc. zmniejsza konieczność stosowania u nich antybiotyków, o 20 proc. skraca żywienie drogą dożylną, poza tym rzadziej dochodzi do dysplazji oskrzelowo-płucnej i retinopatii.
  • Karmienie mlekiem matki jest korzystniejsze finansowo, niż mieszanką sztuczną. (“W Wielkiej Brytanii dzięki karmieniu mlekiem matki 51 tys. wcześniaków, można zaoszczędzić 62 mln euro rocznie. W Niemczech ocenia się, że w przypadku 58 tys. tak karmionych wcześniaków oszczędności mogą sięgnąć 89 mln euro rocznie.  W naszym kraju karmienie mlekiem matki wcześniaka przez kilka tygodni pozwala zaoszczędzić nawet 35 tys. zł”)

Jeżeli dziecko nie może dostać mleka od swojej matki – a jest to najcenniejszy pokarm – to można pokarm dla wcześniaka pozyskać z banku mleka. Sztuczna mieszanka to ostateczność. Pokarm matki powinny otrzymywać również wcześniaki przebywające na oddziale intensywnej terapii. W takiej sytuacji pokarm jest pozyskiwany od matki i wprowadzony dziecku dojelitowo.

Ważne jest, żeby pierwsze karmienie odbyło się już w pierwszej godzinie po porodzie. Cenna jest każda kropla siary – żółtej gęstej wydzieliny, ponieważ nie tylko zaspokaja głód, co poprawia odporność dziecka. Karmienie piersią wcześniaka jest nierzadko trudne, a bardzo wcześnie urodzonych dzieci wręcz niemożliwe. Dlatego zaleca się odciąganie pokarmu. To też nie należy do łatwych czynności, bo kiedy matka jest zaskoczona i zestresowana przedwczesnym porodem, pokarm nie chce lecieć. Trzeba się tego nauczyć, i w tym pomocny jest personel medyczny szpitala. Na początku sukcesem jest uzyskanie każdej ilości pokarmu.

Następnie, kiedy noworodek nie wymaga już intensywnej opieki, można przestawić je na bezpośrednie karmienie piersią.

Czasami potrzebny jest pokarm z banku mleka. Taki pokarm jest zawsze badany pod względem zawartości składników, dzięki temu może być dostosowany do potrzeb każdego dziecka. Następnie jest pasteryzowany i dopiero wtedy może być podawany dziecku. Jeśli wymaga on dłuższego przechowywania, po tym procesie jest zamrażany i w takiej postaci może być przechowywany przez trzy miesiące.

Źródła:
Przytulanie ratuje życie wcześniakom
Dzień Wcześniaka: Otwarcie strefy do “kangurowania” maluszków
Światowy Dzień Wcześniaka 2017 – święto małych wojowników
Otwarto pierwsze miejsce do kangurowania, czyli przytulania wcześniaków
Eksperci: mleko matki najbardziej korzystne dla wcześniaków
Dlaczego fioletowy jest kolorem wcześniaków?
Światowy Dzień Wcześniaka. Budynki zaświecą na fioletowo
Światowy Dzień Wcześniaka
Wczesniak.pl
KANGUROWANIE noworodka – bliski kontakt rodzica z dzieckiem
Życiodajny pokarm, czyli mleko matki dla wcześniaków
Pierwsze miejsce do kangurowania w stolicy! Przytulanie wcześniaków może zdziałać cuda